در سالهای اخیر، استفاده از ارزهای دیجیتال بهویژه استیبلکوینها مانند تتر (USDT) در میان کاربران ایرانی رشد قابل توجهی داشته است. محدودیتهای بانکی بینالمللی، تحریمها و دشواری در انتقال ارز، بسیاری را به استفاده ازاین ارز ثابت بهعنوان جایگزینی سریع، کمهزینه و نسبتاً امن سوق داده است.
اما در کنار مزایای فراوان، نگرانیهایی هم وجود دارد؛ یکی از مهمترین آنها، احتمال فریز (مسدود شدن) تترهای کاربران ایرانی است. بارها گزارشهایی منتشر شده که نشان میدهد شرکت Tether Limited، صادرکنندهی تتر، داراییهای دیجیتال برخی آدرسها را به دلایل مختلف فریز کرده است.
در این مقاله، به بررسی دقیق این موضوع میپردازیم که آیا این ارز قابلیت فریز کردن داراییها را دارد یا خیر، در چه شرایطی این اتفاق ممکن است رخ دهد، و اینکه کاربران ایرانی تا چه اندازه در معرض خطر قرار دارند. همچنین، راهکارهایی برای کاهش ریسک فریز شدن داراییهای دیجیتال ارائه خواهیم داد.
برای خرید تتر، کلیک کنید!
تتر (USDT) چیست و چگونه کار میکند؟
تتر (Tether) با نماد اختصاری USDT، یکی از مشهورترین و پرکاربردترین ارزهای دیجیتال جهان در دسته استیبلکوینها (Stablecoins) است. برخلاف بیتکوین یا اتریوم که ارزش آنها نوسان زیادی دارد، بهگونهای طراحی شده که ارزش آن همیشه تقریباً برابر با یک دلار آمریکا باقی بماند.
USDT در ابتدا روی بلاکچین بیتکوین با استفاده از پروتکل Omni عرضه شد، اما امروزه در شبکههای مختلفی مانند اتریوم (ERC-20)، ترون (TRC-20)، سولانا و بایننس اسمارت چین فعال است. همین تنوع بلاکچینی باعث شده تتر به راحتی در کیفپولها و صرافیهای مختلف جابهجا شود.
شرکت صادرکننده تتر یعنی Tether Limited ادعا میکند که بهازای هر تتر صادرشده، یک دلار واقعی در حسابهای بانکی این شرکت نگهداری میشود. این پشتوانه باعث اعتماد کاربران به ارزش ثابت تتر شده است، اگرچه شفافیت مالی این شرکت بارها مورد سؤال قرار گرفته است.
تتر به دلیل سرعت بالا، کارمزد پایین و ثبات قیمتی، به ابزاری پرطرفدار برای نقلوانتقال پول، خرید و فروش ارز دیجیتال، و ذخیره ارزش در کشورهایی با اقتصاد ناپایدار تبدیل شده است؛ از جمله ایران.
چرا تتر فریز میشود؟
فریز تتر (Tether Freeze) به معنی مسدود شدن دارایی تتر (USDT) در یک آدرس کیفپول است، بهگونهای که صاحب آن آدرس دیگر نمیتواند تتر موجود را انتقال دهد یا از آن استفاده کند.
شرکت Tether مستقر در هنگکنگ و تحت تأثیر قوانین بینالمللی، بهویژه قوانین آمریکایی و FATF است. بنابراین اگر متوجه شود که یک آدرس یا تراکنش مربوط به ایران است و ممکن است تحریمها را نقض کند، ممکن است دارایی فریز شود.
تتر اغلب در موارد زیر اقدام به فریز کردن آدرسها میکند:
-
شناسایی پولشویی یا فعالیتهای تروریستی
-
تراکنشهای مشکوک یا حجیم بدون KYC
-
دستور قضایی از دولتهای آمریکا یا کشورهای متحد
در بسیاری موارد آدرسهایی که از صرافیهای غیرمجاز، میکسرها یا کیفپولهای ناشناس استفاده میکنند، هدف قرار میگیرند.
اگر تتر شما از آدرسهایی ارسال یا دریافت شده باشد که قبلاً در لیست سیاه قرار گرفتهاند، احتمال فریز شدن بالا میرود.
با اینکه نوسان بیشتری دارد، اما نقدشوندگی بالا و مقبولیت جهانی آن باعث شده بهترین گزینه برای خروج سرمایه و تبدیل فوری باشد.
در برخی موارد، صرافیها یا کاربران در صورت گمشدن یا دزدیده شدن تتر، از تتر میخواهند آدرس مشکوک را فریز کند. اگر مدارک کافی وجود داشته باشد، این شرکت ممکن است آدرس مقصد را فریز کند.
برای دریافت پول باید آدرس عمومی کیف پول خود را به کارفرمای خارجی بدهید. در این مرحله دقت در وارد کردن آدرس دقیق کیف پول بسیار مهم است. هر اشتباه باعث میشود دارایی شما به کیف پول شخص دیگری منتقل شود!
راهکارها برای جلوگیری از فریز تتر
در شبکههایی مانند اتریوم و ترون، میتوان با مراجعه به اکسپلور در سایت های معتبر آیا آدرس تتر فریز شده است یا نه. آدرسهای فریزشده معمولاً با هشدار یا پیام خاصی همراهاند.
- عدم استفاده مستقیم از آدرسهای ایرانی یا مشکوک:
- بهتر است برای دریافت تتر از کیفپولهای مطمئن و آدرسهایی استفاده کنید که قبلاً با کاربران ایرانی یا صرافیهای تحریمشده تعامل نداشتهاند.
- عدم استفاده از شبکههای پرریسک:
- برخی شبکهها مانند ترون (TRC-20) بهدلیل هزینه پایین محبوباند، اما چون Tether کنترل بیشتری بر این شبکه دارد، فریز کردن در آن سریعتر رخ میدهد. استفاده از شبکههایی مانند BEP-20 (بایننس) یا حتی راهحلهای غیرمتمرکز ممکن است ریسک را کاهش دهد.
- مبادله سریع و عدم نگهداری بلندمدت:
- تتر را بهعنوان دارایی بلندمدت در کیفپول نگه ندارید، مخصوصاً اگر احتمال داده میشود که آدرس شما در معرض ریسک باشد. در اسرع وقت آن را به رمزارزهای غیرمتمرکز مانند بیتکوین، مونرو، دای یا USDC تبدیل کنید.
- استفاده از کیفپولهای امن و غیرحساس:
- از کیفپولهایی استفاده کنید که کمتر مورد رصد قرار میگیرند و در لیست سیاه نبودهاند. همچنین آدرس کیفپول را در انجمنهای عمومی یا سایتهای ناامن به اشتراک نگذارید.
- استفاده از صرافیهای غیرمتمرکز (DEX):
- مبادله تتر در صرافیهای غیرمتمرکز مثل Uniswap، PancakeSwap یا Jupiter (در سولانا) میتواند از ریسک شناسایی بکاهد، البته به شرط رعایت نکات امنیتی دیگر.
- استفاده از رمزارزهای جایگزین:
- ارزهایی مانند DAI، USDC، یا حتی رمزارزهایی با حریم خصوصی بالا مثل XMR (مونرو) یا Zcash کمتر در معرض فریز شدن قرار دارند. این رمزارزها یا غیرمتمرکز هستند یا کنترل شرکتهای حساس به تحریمها را ندارند.
بهترین شیوه برای جلوگیری از فریز شدن چیست؟
✅ استفاده از کیف پول های سرد
✅ استفاده از شبکههای کمریسک
✅ اجتناب از ارسال تتر به وبسایتها، کیفپولها یا آدرسهایی که قبلاً فریز شدهاند
✅ تبدیل سریع USDT به رمزارزهای غیرمتمرکز مثل DAI، بیتکوین یا مونرو پس از دریافت
جمعبندی
تتر با وجود کاربرد بالای خود، به دلیل ماهیت متمرکز و تحت نظارت بودن، در معرض خطر فریز شدن توسط نهاد صادرکننده قرار دارد. کاربران ایرانی بهدلیل تحریمها بیشتر از دیگران در خطر قرار دارند. با این حال، رعایت نکات امنیتی، استفاده از کیفپولهای ناشناس، پرهیز از تعامل با آدرسهای مشکوک و استفاده از ارزهای غیرمتمرکزتر، میتواند تا حد زیادی این خطر را کاهش دهد.در برخی موارد،فریز تتر قابل برگشت است. اگر اشتباه یا سوءتفاهمی رخ داده باشد و بتوان آن را با مدارک قانونی اثبات کرد، ممکن است شرکت تتر آن آدرس را آنبلاک (Unfreeze) کند. اما در عمل، این اتفاق بهندرت و با روندی طولانی انجام میشود.
سؤالات متداول درباره فریز شدن تتر (USDT)
بله، برخلاف رمزارزهایی مثل بیتکوین، تتر (USDT) یک استیبلکوین متمرکز است و صادرکننده آن، Tether Limited، این توانایی را دارد که آدرسهای مشخصی را مسدود یا دارایی را فریز کند
بله. چون تتر تابع قوانین تحریمی است و کاربران ایرانی بهصورت غیرمستقیم تحت تأثیر قواعد بینالمللی هستند. هرگونه ارتباط با آدرسهای تحریمشده یا تراکنشهای مشکوک ریسکبیشتری ایجاد میکند .
در کیفپولهای سرد (غیرامانی) که کلید خصوصی در اختیار کاربر است، فریز مستقیم توسط تتر تقریباً امکانپذیر نیست. ولی اگر کاربری تتر را به صرافی یا پلتفرمی ارسال کند که تحت نظارت باشد، ریسک مسدود شدن وجود دارد .
با رعایت نکات امنیتی، استفاده از کیف پولهای امن و انتخاب صرافی معتبر، میتوان با امنیت مناسبی فعالیت کرد.
انتظار میرود ارز دیجیتال و نسخههای دیجیتال ارز فیات (CBDC) به طور همزمان در سیستم مالی جهانی استفاده شوند.